Bernhard Szleper, geboren op 6 juni 1930, groeit op in de Griechenmarktwijk van Keulen, die sinds het begin van de 20e eeuw het centrum vormt van talrijke Joodse families uit Oost-Europa. Ook koopman Lajb Szleper uit Kalisch (Polen) en Mirl Szleper, geboren Horowitz, uit Husjatyn (Polen, vandaag Oekraïne) emigreren in 1922 naar Keulen en verhuizen naar een woning met vier kamers in de Thieboldsgasse 47.
Na de Kristallnacht en opzeg van hun woning beslissen ze naar België te vluchten. Hun zoon Bernhard kan met een georganiseerd kindertransport van het Brusselse Comité d‘Assistance aux Enfants Juifs Réfugiés (CAEJR, Hulpcomité voor Joodse Vluchtelingenkinderen) Duitsland verlaten. Op 22 februari 1939 komt hij met 111 andere Joodse kinderen in het station van Herbesthal aan. Enkele weken later lukt ook de vluchtpoging van Lajb en Mirl Szleper naar België. Op de Antwerpsesteenweg 362 in Brussel wordt het gezin herenigd en probeert met hulp van vrienden het gewone leven te hernemen. Na de Duitse bezetting van België in mei 1940 staan ze echter opnieuw oog in oog met vervolging.
Onder de indruk van de „100 dagen van deportatie“, arrestaties en deportaties van Joodse immigranten tussen augustus en oktober 1942 duikt het gezin Szleper onder.
Uiterlijk in september 1943 beslissen de ouders zich van hun zoon te scheiden en hem toe te vertrouwen aan Henry Reynders – pater Bruno. De katholieke priester is het brein achter een reddingsnetwerk voor Joodse kinderen. Voor de driejarige Bernhard Szleper begint zo een ongelooflijke tocht, die niet alleen de immense angst voor vervolging door de Duitse bezetter, maar ook de brede verankering van verzetsacties binnen de Belgische bevolking duidelijk laat zien.
Onder de alias Bernard Smets duikt hij eerst in kerkelijke instellingen onder. Met de steun van de Katholieke Arbeidersjeugd (KAJ) onder leiding van pater Antoon de Breucker, het Joodsch Verdedigingscomiteit (JVC), de verzetsstrijder Gustave Collet en in het bijzonder van abt Joseph André uit Namen wordt Bernhard op plaatsen zoals het Sint-Jozefsklooster in Aalbeke, het kindertehuis in Leffe en het internaat van de Salesianen St. Paul in Melles-lez-Tournai verborgen. Op tien maanden tijd moet hij acht keer opnieuw onderduiken.
In juli 1944 kan hij uiteindelijk veilig opgevangen worden bij Lucien Fernand en Maria Timsonet in Sclayn (provincie Namen). Om zijn aanwezigheid en accent te verklaren, wordt hij als Bernard de Clercq voorgesteld, een Nederlands verwant uit Maria Timsonets familie.
Na de oorlog kan Bernhard Szleper zoals andere ondergedoken kinderen terecht in het Home de l’Ange van abt Joseph André in de parochie van St. Jean Baptiste. In maart 1947 verhuist hij met zijn moeder, die de deportatie en het gevangenenkamp kon overleven, opnieuw naar een woning op de Antwerpsesteenweg in Brussel. Bernhards vader Lajb Szleper, die met zijn vrouw met het 24e konvooi op 4 april 1944 uit het verzamelkamp van Mechelen naar Auschwitz werd gedeporteerd, keert niet terug.
Bernhard Szleper trouwt in maart 1958 met Hélène Zélicki uit Elsene. In 1971 naturaliseert hij tot Belg. Hij sterft op 1 november 2017 in Brussel. AS
Portret van Bernhard Szleper: © Familie Bernhard Szleper